Rzeźba ceramiczna to sztuka, która od wieków zachwyca swoją formą i trwałością. Ceramika, zdawałoby się, emanuje ciepłem i gęstością, jednocześnie wykazując kruchą delikatność, która zwycięża zarówno ogień, jak i upływający czas. Jednak, w stosunku do zapotrzebowania na ceramiczne produkty, niewielu było tych, którzy opanowali sztukę rzeźbienia w glinie, dlatego od wieków poszukiwano sposobów na szybszą produkcję unikatowych wyrobów.
Jedną z metod, która pozwala powielać rzeźby podobne do prototypu, jest korzystanie z form – negatywów. Korzystanie z form do reprodukcji ceramiki pozwala na zachowanie spójności kształtu i wielkości produktów oraz ułatwia masową produkcję. Jednakże powstałe w ten sposób wyroby w dalszym ciągu wymagają ręcznej pracy artysty, szczególnie jeśli chodzi o zdobienie i detale.
Proces Tworzenia
Proces rozpoczyna się od stworzenia prototypu, „rzeźby matki” z gliny, plasteliny rzeźbiarskiej, bądź innej plastycznej masy. Ja preferuję plastelinę, nie wysycha i nie kruszy się. W następnej kolejności tworzy się formę – negatyw docelowej rzeźby, w zależności od stopnia jej skomplikowania. Te formy mogą być wykonane z gipsu, silikonu lub innych materiałów, które są w stanie zachować precyzję i szczegółowość wzoru.
- Metoda wycisku z form ceramicznych
Tą techniką wykonane są ceramiczne ptaki dostępne w naszym sklepie. Technika wyciskania z form ceramicznych ma swoje korzenie w starożytności. Starożytni Grecy znani są z wykorzystywania form do produkcji ceramiki, np. w produkcji waz malowanych stosowano formy do wytwarzania różnych kształtów, a następnie artysta malował na nich swoje kompozycje.
W tym wypadku „rzeźba matka” pozbawiona musi być ,,kątów ujemnych”, które uniemożliwiałyby wyjmowanie gliny w jednym kawałku, lub bez kruszenia formy.
Formy do wycisków zwykle są płaskie a glinę wtłacza się w negatyw mocno ją dociskając. Ten etap wymaga precyzji i wprawy, ponieważ od techniki wyciskania zależy ostateczna forma rzeźby. Ceramik może używać różnych narzędzi do formowania i rzeźbienia gliny, w zależności od szczegółowości projektu.
Metoda wycisku z form ceramicznych daje ceramikom niezwykłą kreatywną wolność. Pozwala na tworzenie zarówno prostych i geometrycznych kształtów, jak i bardziej skomplikowanych i detalicznych rzeźb. Dzięki temu ceramicy mogą eksperymentować z różnymi formami i teksturami, tworząc unikatowe i zaskakujące dzieła.
Współczesni artyści ceramiczni, tacy jak Beth Cavener czy Kate Malone, wykorzystują technikę wyciskania z form ceramicznych do tworzenia spektakularnych rzeźb, które zdobią galerie sztuki na całym świecie. Rzeźby wykonane tą metodą mogą być malowane, glazurowane lub pozostawione w naturalnym kolorze gliny, co daje szeroki zakres możliwości artystycznych.
2. Metoda odlewu z masy lejnej
W przypadku jajek Fabergé, tworzono formy do odlewów, aby uzyskać idealne kształty, a następnie ozdabiano je misternie ręcznie. W ten sposób są też wykonane ceramiczne rzeźby i figurki z naszego sklepu.
Negatyw ,,rzeźby matki” formuje się z piasku, z silikonu bądź z gipsowej formy sztuczkowej.
Negatyw z silikonu jest bardziej trwały i elastyczny a kształt rzeźby może być dużo bardziej skomplikowany niż przy korzystaniu z metody wyciskowej. Rzeźba jest pokrywana silikonem, który po utwardzeniu tworzy dokładny negatyw rzeźby i który można wielokrotnie wykorzystać później jako naczynie formujące.
Gipsowe formy sztuczkowe są podzielone na wiele części składanych jak puzzle 3D. Po wypełnieniu masą ceramiczną lub gipsową, formy są rozbierane, odsłaniając odlew rzeźby.
Metoda ta daje precyzyjne odlewy z dokładnymi detalami i powtarzalnymi wynikami. Znajduje zastosowanie w produkcji rzeźb, figurek i elementów architektonicznych. To połączenie tradycji rzemieślniczej z nowoczesnymi technologiami, tworzące trwałe i piękne dzieła ceramiczne.
Znane manufaktury porcelany francuskiej Sevres, czy Delft w Holandii, w produkcji porcelany używały form, aby uzyskać jednolite kształty filiżanek, waz, talerzy czy charakterystycznych wzorów i tłoczeń na ceramice. Nawet współczesne zakłady ceramiczne często korzystają z form do powielania produktów.
Niezwykłość ręcznego powielania ceramiki polega na powielaniu PODOBNYCH kształtów ale żadna kolejna rzeźba nie jest identyczna z poprzednią. Każda formuła zachowuje swój unikalny ślad, drobne różnice w teksturze czy detalu, które nadają każdej rzeźbie indywidualny charakter. Dzięki temu każda ręcznie stworzona rzeźba jest niepowtarzalna, emanującą esencją chwili stworzenia, osobistym stylem i artystycznym wyrażeniem twórcy.